Surinaams hondenprobleem bestreden door dierenarts uit Putten: ‘Is ie ziek, dan schoppen ze ’m dood of gaat-ie weg’
Het klinkt als een weddenschap. Is het mogelijk om in vier dagen tijd honderdvijftig Surinaamse teven te steriliseren? Dierenarts Daan Kranendonk uit Putten gaat die uitdaging vol enthousiasme aan. ,,Neem van mij aan dat het keihard werken is.’’
Noem het een tic. Maar als de 64-jarige Kranendonk op vakantie is, brengt hij altijd een bezoekje aan de lokale dierenarts of een asiel. Zo ook vijf jaar geleden, toen hij zijn dochter bezocht in Paramaribo. In het enige dierenasiel van het land schrok hij zich kapot. Overvolle hokken met honden die zichtbaar hulp nodig hadden.
,,Zo is het idee ontstaan’’, blikt Kranendonk met een glimlach terug. Dit jaar gaat hij voor de vierde keer naar het Zuid-Amerikaanse land. Iedere trip wordt er onder de medewerkers geloot. Wie wint, mag mee. ,,Een bijzonder uitje dat ons als team ook dichterbij elkaar brengt’’, weet de dierenliefhebber.
Dood of weg
De reis heeft echter een serieus doel. Paramaribo kent een ernstig hondenprobleem. De oorzaak? ,,Bijna iedereen heeft een hondje, want dat is het alarmsysteem’’, vertelt Kranendonk in het kantoor van zijn dierenkliniek in Putten. ,,Is het alarmsysteem ziek, dan schoppen ze ’m dood of gaat-ie weg.’’
Ook ongebreidelde voortplanting zorgt ervoor dat er steeds meer dieren op straat komen en zich als zwerfdier weer verder voortplanten. ,,Dat is slecht voor de volksgezondheid, maar zorgt ook voor gevaar in het verkeer.’’ En dus zette de Puttenaar een plan op poten. Met uitzondering van twee coronajaren, verscheept hij ieder jaar medische middelen naar Suriname, reist er vervolgens achteraan om er ter plaatse 150 teven te steriliseren en voorlichting te geven.
Gezond oud
,,Ik vertel ze dat het krijgen van veel puppy’s helemaal niet goed is voor honden. Dus laten veel mensen tegenwoordig hun hond steriliseren waardoor ze gezonder oud worden. Daarmee voorkom je ook het tweede probleem. Als je steeds een hond voor twee jaar hebt, bouw je er geen band mee op. Heb je een hond acht of negen jaar, dan ga je er van houden. Die mensen raken gemotiveerder goed voor hun dier te zorgen.’’
Het steriliseren van teefjes is praktischer dan dezelfde ingreep bij reuen, leerde Kranendonk. ,,Als je reuen doet en je vergeet er een in de straat, dan kan hij alle teven in de straat dekken. Maar als negen van de tien teven gesteriliseerd zijn, kan ie er er maar een dekken.’’
Er wordt gewerkt in tamelijk primitieve omstandigheden, vertelt Kranendonk. Onder een groot afdak op tafels worden de honden aangemeld. Binnen gaan de dieren onder het mes. Met een eenvoudige prik in de kont wordt het teefje eerst verdoofd waarna de eileiders worden verwijderd. Omdat de meeste mensen weinig geld hebben, vraagt de Puttenaar omgerekend een tientje voor de ingreep.
Een prachtige ervaring in een land vol fantastische mensen, zegt Kranendonk over de Surinamers. ,,En neem van mij aan dat het keihard werken is. Als hier een dierenarts drie teefjes steriliseert, is-ie trots op zichzelf. Daar is het lopende band.’’
Was Kranendonk ooit de eerste, inmiddels zijn er meer sterilisatieprojecten opgetuigd. Nederlanders, maar ook een team uit Amerika komt jaarlijks naar het asiel. Dat is nodig ook, weet Teatske Nieuborg. Ze is vrijwilliger bij het asiel in Paramaribo. Over de telefoon vertelt ze over de verschillen.
,,Hier in Suriname is het net even anders als in Nederland. In Nederland zitten veel huisdieren lekker binnen. Dieren worden hier anders gezien dan in Nederland. Ze hebben een functie. Een hond is om je erf te bewaken, een kip om later op te eten en de kat moet de muizen wegjagen. Daar zijn ze voor.’’
Natuurlijk heeft Suriname zelf capabele dierenartsen. ,,Maar het helpt echt een heleboel mee’’, zegt Nieuborg over het werk van de Puttense dierenarts. ,,Als je ziet hoeveel mensen zich aanmelden. Ik zeg je ronduit: het gaat hier superslecht, financieel gezien. Een sterilisatie kost hier zo’n 1500 SRD (Surinaamse Dollar), wat neerkomt op iets meer dan 37 euro. Dat kunnen veel mensen absoluut niet betalen.’’
Voor Kranendonk is het een prachtige manier om iets te kunnen doen voor de dieren en het land ‘dat we hier toch een beetje zijn vergeten’. Hij richtte er de Stichting Kraan voor op. Zo kan het blijven doorgaan als hij zich straks terugtrekt uit zijn dierenkliniek. ‘Om wat terug te geven aan de (dieren)maatschappij’, staat er op de website van zijn stichting. Het klinkt als de slogan van het sterilisatieproject in Paramaribo: Jepi joe dagoe, jepi ala dagoe! Oftewel: Help uw hond, help alle honden!